Uchwała nr 1/RJK/19 z dnia 29.06.2019 r. w sprawie stosowania słownictwa związanego z terminami muzycznymi - litery R-Ż
Rada Języka Kaszubskiego proponuje stosowanie następującego słownictwa związanego z terminami muzycznymi – litery r–ż:
rallentando ‘corôz pòmali’
rapido ‘dërno’
rapsodia ‘rapsodiô’
recital ‘spiéwnô rozegracjô, reczital’
recitando ‘mówiącë’
recitatiwo ‘spiéwnô deklamacjô’
recytatyw ‘spiéwnô deklamacjô’
refren ‘refren, pòwtórka’
rejestr ‘rejester’
repertuar ‘repertuar, zbiér dokazów’
repetycja ‘repeticjô, pòwtórzenié’
repryza ‘repriza, pòwtórzenié’
requiem ‘rekwiem, żałobnô mszô’
rewia ‘rewiô’
rezonans ‘rezonans’
rezonator ‘rezonatór’
rigoroso ‘starowno, precyzyjno’
rinforzando ‘narôz mòcni’
risoluto ‘dërno’
ritenuto lub ritardando ‘corôz pòmali’
rondo ‘rondo’
rota ‘patrioticznô piesniô, rota’
róg ‘róg’
rubato, a piacere ‘dowòlno, równo jak, pòdług wòlë’
rumba ‘rumba’
rytm ‘ritm’
rytmika ‘ritmika’
saksofon ‘saksofón’
saltato ‘pòdskakùjąco’
sarabanda ‘sarabańda’
scherzando, rzadziej scherzoso ‘szpòrtowno, z fifã’
scherzo ‘(mùzyczny) szpòrt (fif); ze szpòrtã, z fifã’
sciolto ‘całim smëczkã, łãczkã’
secco ‘sëchò’
secondo ‘drëdżi’
sekstet ‘sekstet’
sekstola ‘sekstola’
sekunda ‘sekùnda’
sekwencja ‘sekwencjô’
semplice ‘prosto’
sempre ‘wiedno’
septyma ‘septima’
serenada ‘serenada’
seria ‘seriô’
serio, serioso ‘pòwôżno’
sforzando, sforzato ‘narôz głosno’
sinfonia ‘symfóniô’
sinistra ‘lewô (rãka)’
skala ‘skala’
skrzypce ‘skrzëpice’
slentando, slentato ‘zwòlniwającë’
słuch ‘słëch’
smorzando ‘zamiérającë’
smyczek ‘smëczk, łãczk’
smyczkowanie ‘smëczkòwanié’
solemnis ‘ùroczësti, -ô, -é’
solfeż ‘solfeż’
solista ‘solista’
solmizacja ‘solmizacjô’
solo ‘pòjedinczno, solo’
sonata ‘sonata’
sonatina ‘sonatina’
sonore ‘zwãczno’
sonorystyka ‘sonoristika’
sopran ‘sopran’
sostenuto ‘wstrzimùjącë’
sotto ‘pòd, z dołu’
spianato ‘głôdkò, równo’
spiccato ‘ùriwającë’
spirituoso ‘z òżëwienim, z dëchã’
staccato ‘stakato, (rozdzélającë z pòdczorchnienim)’
stepowanie ‘stepòwanié’
stereofonia ‘stereòfóniô’
stopień ‘stãpiéń’
stretto ‘scësnienié’
stringendo ‘scëskającë’
stroik ‘strojik’
strojenie ‘strojenié’
struna ‘strëna’
styl ‘stil’
stylizacja ‘stilizacjô’
subdominanta ‘subdominanta’
subito ‘ale zarô, natëchstopach’
suita ‘sujita’
surma ‘surma’
swing ‘słing’
symfonia ‘symfóniô’
synkopa ‘synkòpa’
szesnastka ‘szesnôstka’
śpiew ‘spiéw’
tabulatura ‘tabùlatura’
tacet ‘dami, môłczi, milczi’
takt ‘takt, dzélëk piãclëni’
taktowanie ‘taktowanié’
talerze, żele, czynele ‘talérze’
tamburyn ‘tambùrino’
tam-tam ‘tam-tam’
tango ‘tangò’
taniec ‘tuńc’
tanto (np. presto) ‘jaż tak (np. chùtkò)’
taraban ‘tarabón’
tardamente, tardando ‘przëscygającë’
tastatura ‘tastatura’
tasto ‘klawisz’
temperowanie ‘dostrojiwanié, dopasowiwanié’
tempo ‘tempò, chùtkòsc’
tenor ‘tenor’
tenuto ‘wstrzimùjącë’
teoria muzyki ‘teòriô mùzyczi’
tercdecyma ‘tercdecyma’
tercet ‘tercet’
tercja ‘tercjô’
tessitura ‘òbjim głosu’
tetrachord ‘tetrachòrd’
timbre ‘farwa’
timoroso ‘strachòblëwie. ùrzasno’
timpani ‘kòcłë’
tłumik ‘cësznik’
toccata ‘tokata’
toczek ‘toczulk’
ton ‘tón’
tonacja ‘tonacjô’
tonalność ‘tonalnota’
tonika ‘tonika’
tranquillo ‘ùbëtno’
transkrypcja ‘transkripcjô, przepisanié’
transpozycja ‘transpòzycjô, przełożenié’
trąbka ‘trąbka’
tremolando ‘tremòlando, dërżącë’
tremolo ‘tremòlo, dërżącë’
triada ‘triada’
triangel ‘mùzyczny trzënórt’
trio ‘trijo’
triola ‘trijola’
trombone ‘pùzón’
troppo ‘za baro’
trójdzielny takt ‘trzëdzélny takt’
trójdźwięk ‘trzëzwãk’
tryb ‘trib’
tryl ‘tril’
tryton ‘tritón’
trzydziestodwójka ‘trzëdzescedwójka’
tuba ‘tuba, bas’
tusz ‘tusz’
tutti ‘wszëtcë’
ucho ‘ùchò’
ultradźwięki ‘ùltrazwãczi, nadzwãczi’
un, una ‘jeden, jedna’
undecyma ‘ùndecyma’
unisono ‘ùnisono, na jedno’
ustnik ‘ùstnik’
uwertura ‘ùwertura, zôczątk’
variacione ‘wariacjô’
veloce ‘lecënkòwò’
vibrato, vibrando ‘drëżąco’
vide ‘zdrzë’
vigoroso ‘dërno, dzyrskò’
viola ‘altówka’
violino ‘skrzëpice’
violoncello ‘wiolónczela’
violone ‘kòntrabas’
vivace ‘rëszno’
vivo ‘flot’
voce ‘głos’
volta ‘kùńczenié’
vorspiel ‘przëgriwka’
walc ‘walc’
waltornia ‘waltorniô, lasowi róg’
wariacje ‘wariacje’
wartość rytmiczna ‘ritmicznô wôrtosc’
wentyl ‘wentil’
werbel ‘werbel’
wiązania nut ‘nótowé parłãcze’
wibracja ‘wibracjô’
wibrafon ‘wibrafón’
widełki strojowe ‘kamertón’
wielogłosowość ‘wieległosowòsc’
wirtuoz ‘wirtuòz, mùzyczny méster’
wodewil ‘wòdewil’
wokalistyka ‘wòkalistika, spiéw’
wokaliza ‘wòkaliza’
wokalna muzyka ‘wòkalnô mùzyka, mùzyka do spiéwaniô’
współbrzmienie ‘wespółbrzëmienié’
wtrącona, wstawiona, poboczna dominanta ‘wcësniãtô, wklészczonô, pòbòcznô dominanta’
wyciąg fortepianowy ‘klawirowi wëcyg’
wydawnictwa muzyczne ‘mùzyczné wëdôwiznë’
wysokość dźwięku ‘wësokòsc zwãkù’
zadęcie ‘zadãcé’
zboczenie modulacyjne ‘mòdulacjowé zbòczenié, mòdulacjowô aberacjô’
zdanie muzyczne ‘mùzyczné zdanié’
zmniejszony ‘zmniészony, - ô, -é’
znaki muzyczne ‘mùzyczné znaczi’
zwiększony ‘zwikszony, - ô, -é’
zwodnicza, złamana kadencja ‘òmanowô, złómionô kadencjô’
żele, talerze, czynele ‘talérze’
żeńskie głosy ‘białczëne głosë, białgłowsczé’
Uchwała nr 2/RJK/19 z dnia 3.12.2019 r. w sprawie stosowania alternacji samogłoskowych w rzeczownikach rodzaju męskiego
Rada Języka Kaszubskiego proponuje stosowanie alternacji samogłoskowych w rzeczownikach rodzaju męskiego:
Często w rzeczownikach rodzaju męskiego, mających temat zakończony spółgłoską dźwięczną, przed którą występują samogłoski ô, é, ó, i, y, u – pojawiają się w większości przypadków zależnych odpowiednio następujące alternacje:
ô : a;
é : e;
ó : o (ò, a przed m, n);
i, y, u : ë;
sasôd - sasada - sasadowi - sasada - sasadã - sąsadze - sasadze
chléb - chleba - chlebòwi - chléb - chlebã - chlebie - chlebie
rów - rowù - rowòwi - rów - rowã - rowie - rowie
Bóg - Bòga - Bògù - Bòga - Bògã - Bògù - Bòże
Pón - Pana - Panu - Pana - Panã - Panu - Panie
grzib - grzëba - grzëbowi - grzëba - grzëbã - grzëbie - grzëbie
syn - sëna - sënowi - sëna - sënã - sënie - sënie
cud - cëdu - cëdowi - cud - cëdã - cëdze - cëdze
Omówione wyżej alternacje nie mają miejsca odpowiednio we wskazanych wyżej pozycjach w rzeczownikach rodzaju męskiego z tematem zakończonym spółgłoską bezdźwięczną, np.:
kamrôt - kamrôta - kamrôtowi - kamrôta - kamrôtã - kamrôce - kamrôce
sztrép - sztrépa - sztrépòwi - sztrép - sztrépã - sztrépie - sztrépie
bót - bóta - bótowi - bót - bótã - bóce - bóce
klif - klifù - klifòwi - klif - klifã - klifie - klifie
syf - syfù - syfòwi - syf - syfã - syfie - syfie
ruch - ruchù - ruchòwi - ruch - ruchã - ruchù - ruchù
Czasami zdarzają się rzeczowniki rodzaju męskiego z tematem zakończonym spółgłoską bezdźwięczną, w których nie zachodzą alternacje, ale występują w dwóch formach i można stosować zapis z samogłoskami u lub ë, np.:
duch / dëch - ducha / dëcha - duchòwi / dëchòwi - ducha / dëcha - duchã /
dëchã - duchù / dëchù - duchù / dëchù